Türkiye’nin Türk Cumhuriyetlerine İhracatı Rekor Kırdı!

Türkiye, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) kapsamında yürüttüğü ekonomik iş birlikleriyle Türk dünyası ile ticari ilişkilerini her geçen yıl daha da derinleştiriyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye’nin Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan’a yaptığı ihracat 2020-2024 döneminde düzenli bir artış kaydetti ve rekor seviyeye ulaştı.

2020’de 5,4 milyar dolar olan ihracat, 2024 yılı itibarıyla 11,1 milyar doları aştı. Türk devletleri ile ticaretin her yıl büyümesi, hem bölgesel ekonomik entegrasyonun hem de Türkiye’nin Orta Asya ve Kafkasya’daki ticari etkinliğinin arttığını gösteriyor.

Ekonomistler, bu artışın arkasında Türk devletleri ile gerçekleştirilen Serbest Ticaret Anlaşmaları, lojistik altyapının güçlendirilmesi ve gümrük kolaylıkları sağlanması gibi etkenlerin yer aldığını belirtiyor. Ayrıca, Türkiye’nin sanayi üretiminde gösterdiği büyüme ve ihracata yönelik teşvik politikalarının da ihracat rakamlarını yukarı taşıdığı ifade ediliyor.

Türkiye’nin İhracatındaki Sürekli Artış

Türkiye'nin Türk Cumhuriyetlerine yaptığı ihracat her yıl istikrarlı bir şekilde artış gösterdi. 2020 yılında 5,4 milyar dolar olan ihracat rakamları, 2021’de 7,2 milyar dolara, 2022’de 8 milyar dolara ve 2023’te 9,9 milyar dolara ulaştı. 2024’te ise 11,1 milyar dolarlık ticaret hacmi ile rekor kırıldı.

Türk Devletleri Teşkilatı’nın (TDT) ticaret ve ekonomi alanındaki çalışmaları sayesinde, Türkiye ile Orta Asya ülkeleri arasındaki ekonomik entegrasyonun güçlendiği görülüyor. Uzmanlar, önümüzdeki yıllarda ticaret hacminin 15 milyar dolar seviyesini aşmasının beklendiğini belirtiyor.

Türk Cumhuriyetlerine İhracatta Öne Çıkan Ülkeler

? Kazakistan – 3,3 milyar dolar
? Azerbaycan – 3,1 milyar dolar
? Özbekistan – 2,2 milyar dolar
? Kırgızistan – 1,4 milyar dolar
? Türkmenistan – 1,1 milyar dolar

Türkiye’nin bu ülkelerle olan ticari ilişkileri giderek daha stratejik bir boyuta ulaşıyor. Özellikle Kazakistan ve Azerbaycan, Türkiye’nin en büyük ticaret partnerleri haline gelirken, Özbekistan’da da yatırımlar ve ticaret hacmi hızla artıyor.

Özbekistan, son yıllarda sanayi ve altyapı yatırımlarına odaklanarak, Türkiye’nin bölgedeki önemli iş ortaklarından biri haline geldi. Kırgızistan ve Türkmenistan ile ticaret hacmi de artış göstermeye devam ederken, Türkiye’nin bu ülkelerle yaptığı anlaşmaların, ticari ilişkileri daha da ileriye taşıması bekleniyor.

Türkiye’nin Türk Cumhuriyetlerine İhraç Ettiği Ürünler

Türk Cumhuriyetlerine yapılan ihracatta öne çıkan sektörler şunlar oldu:

? Makine ve mekanik cihazlar – 2,6 milyar dolar
? Elektrikli makineler ve cihazlar – 1,1 milyar dolar
? Örme giyim eşyaları ve aksesuarları – 593,6 milyon dolar
? Kıymetli taşlar, metal ve mücevher eşyası – 530,1 milyon dolar
? Motorlu kara taşıtları ve parçaları – 529,8 milyon dolar

Bu veriler, Türkiye’nin sanayi ve teknoloji alanında ürettiği katma değeri yüksek ürünlerin bölge pazarında önemli bir paya sahip olduğunu gösteriyor. Türk mallarının kaliteli, dayanıklı ve rekabetçi fiyatlarla sunulması, bölgedeki pazar payının artmasına katkı sağlıyor.

Lojistik ve Altyapı Yatırımları Ticaretin Önünü Açıyor

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) çerçevesinde geliştirilen lojistik projeleri, Türkiye ile Türk Cumhuriyetleri arasındaki ticareti destekleyen en önemli faktörlerden biri oldu. Orta Koridor ve Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu gibi projeler, Türkiye’nin bölgeye ihracatını daha hızlı ve düşük maliyetli hale getirerek rekabet gücünü artırdı.

Ayrıca, Türkiye'nin Türkmenistan, Kazakistan ve Özbekistan ile yaptığı altyapı ve enerji iş birlikleri, ticaret hacminin büyümesine katkı sağladı. Türk şirketleri, bu ülkelerde otoyol, enerji santralleri ve sanayi bölgeleri kurarak hem yatırımcı hem de tedarikçi olarak önemli bir konum elde etti.

Gelecek Hedefleri ve Beklentiler

Ekonomistler ve sektör temsilcileri, Türkiye'nin Türk Cumhuriyetleri ile olan ticaret hacminin 2025 ve sonrasında daha da büyüyeceğini öngörüyor. Özellikle, Türkiye’nin bölgedeki yatırım ve sanayi projelerine odaklanması, yeni anlaşmaların yapılması ve gümrük süreçlerinin kolaylaştırılması gibi faktörler, ticaret hacminin 15 milyar dolara ulaşmasını sağlayabilir.

Uzmanlar, Türk Cumhuriyetleriyle ekonomik iş birliğinin daha da ileri taşınması için lojistik altyapının güçlendirilmesi ve gümrük prosedürlerinin hızlandırılması gerektiğine dikkat çekiyor. Ayrıca, yenilenebilir enerji, otomotiv, dijital teknoloji ve savunma sanayi gibi yeni sektörlerde de iş birliği olanaklarının artırılması gerektiği belirtiliyor.

Türkiye’nin Türk Devletleri ile daha derin ekonomik bağlar kurarak, bölgesel iş birliğini güçlendirmesi ve ihracat hedeflerini daha ileriye taşıması bekleniyor.