Kıbrıs'ta Sınır kapılarının açılması 

NELER YAŞANDI

Oshan Sabırlı / Online Gazete

Kıbrıs Yeşil Hat, Kıbrıs adasını 1974 yılında ikiye bölen ve Kıbrıs Türk kesimi ile Kıbrıs Rum kesimi arasında uzanan askeri kontrol hattını ifade eder. Yeşil Hat, Kıbrıs'taki siyasi çatışmaların bir sonucu olarak oluşmuştur.

Yeşil Hat, adanın kuzeyindeki Kıbrıs Türk kesimi ile güneyindeki Kıbrıs Rum kesimi arasındaki sınırı belirler. Bu hat, Kıbrıs Sorunu olarak bilinen ve 1960 yılında bağımsızlığını kazandıktan sonra yaşanan çatışmaların ardından, 1974 yılında gerçekleşen bir askeri müdahalenin sonucunda ortaya çıkmıştır.

1974 yılında, Yunanistan destekli darbeciler Kıbrıs Cumhuriyeti'nde bir darbe gerçekleştirdiler, bu da Türkiye'nin askeri müdahalesine neden oldu. Bu askeri müdahale sonucunda adanın kuzeyi ve güneyi arasında bir çizgi belirlendi ve bu çizgi Yeşil Hat olarak adlandırıldı.

Yeşil Hat, 29 yıl boyunca kapalı kaldı, ancak 2003 yılında KKTC (Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti) Bakanlar Kurulu'nun aldığı bir kararla bazı sınır kapıları yeniden açıldı. Bu, Kıbrıs Türk Toplumu'nun ve uluslararası toplumun çatışma sonrası barış ve çözüm çabalarının bir parçası olarak gerçekleşti.

Yeşil Hat, Kıbrıs adasının ikiye bölünmesinin bir sembolü haline gelmiş ve Kıbrıs Sorunu'nun bir parçası olarak uluslararası ilişkilerde önemli bir konu olmuştur. Günümüzde hala Kıbrıs'taki siyasi müzakerelerin bir parçasıdır ve adanın birleşmesi veya çözümü için araştırmalar sürmektedir.

Kıbrıs’ta yaşanan çatışmalar sonrasında, 15 Temmuz 1974’te Yunanistan tarafından Kıbrıs Cumhuriyeti’ne karşın gerçekleştirilen darbe sonrasında, Türkiye’nin adaya 20 Temmuz 1974’te yaptığı harekât neticesinde Kıbrıs’ı ikiye bölen sınır hattı çizilmiştir . Adayı ikiye bölen yeşil hat ile birlikte sivil halkın adanın diğer yarısına geçiş imkânı ise ortadan kalkmıştır. Yaklaşık 29 yıl boyunca karşılıklı geçişlere kapalı olan Yeşil Hat, 29 yıl aradan sonra KKTC Bakanlar Kurulu’nun E-762-2003 sayı ve 21.4.2003 tarihli kararı ile 23 Nisan 2003 tarihinde yeniden karşılıklı geçişlere açıldı .  Annan Planı’nın görüşüldüğü bir dönemde, karşılıklı güvenin tesisi açısından, KKTC Bakanlar Kurulu’nun aldığı bu karar ile Ledra Palace Sınır Kapısı, Beyarmudu Sınır Kapısı ve 2.5 Mil Sınır Kapısı (Mağusa) aracılığı ile 23 Nisan 2003 tarihinde karşılıklı geçişlerin başlaması önemli bir miladı da başlattı. Kıbrıs Türk Toplumu’nun attığı bu adım en önemli GYÖ’ler arasında gösteriliyor.

Sınır kapılarının açılmasıyla birlikte, Kıbrıs adasındaki Türk ve Rum toplumları arasında insanlar arasındaki etkileşim artmıştır. Bu, insanların birbirlerini daha iyi anlamalarını ve birlikte çalışmalarını sağlayarak barış sürecine katkıda bulunmaktadır. Sınır kapılarının açılması, ekonomik işbirliği için de önemli bir adımdır. İnsanlar, mal ve hizmetlerin serbest dolaşımıyla birlikte karşılıklı olarak ticari faaliyetlerde de artış gerçekleşmiş, işbirliği projeleri geliştirilmiş ve ekonomik kalkınmalara da itici güç olmuştur.

Annan Planı’nın karşılıklı referanduma sunulduğu 24 Nisan 2004 tarihine kadar 4 sınır kapısı karşılıklı geçişlere açıldı. Bu sınır kapıları 2023 yılı itibarı ile 9’a ulaştı.

 

No

Sınır Kapısı

Hizmete Giriş Tarihi

1

Ledra Palace Sınır Kapısı (Lefkoşa)

23 Nisan 2003

2

Beyarmudu Sınır Kapısı (Beyarmudu köyü)

23 Nisan 2003

3

2.5 Mil Sınır Kapısı (Mağusa)

26 Nisan 2003

4

Metehan Sınır Kapısı (Lefkoşa)

10 Mayıs 2003

5

Bostancı (Güzelyurt)

31 Ağustos 2005

6

Lokmacı (Lefkoşa)

3 Nisan 2008

7

Yeşilırmak Kapısı (Yeşilırmak köyü)

14 Ekim 2010

8

Derinya/Akyar Kapısı (Mağusa)

12 Kasım 2018

9

Aplıç Kapısı (Lefke)

12 Kasım 2018